Laguna Hans Magnus Encensberger - Šaka anegdota takođe Opus incertum cene

Lucidna sećanja na godine formiranja jednog od najznačajnijih nemačkih književnika i najuticajnijih intelektualaca, koja su takođe portret Nemačke pod nacizmom.

Jedan od tri kralja savremene nemačke književnosti Hans Magnus Encensberger dočarava nam svoje detinjstvo, adolescenciju i ranu mladost u vidu ispreturanih sećanja na ljude i događaje koji su ga obeležili. Ekonomski krah 1929. godine u kojoj je rođen i kolaps Vajmarske republike; uspon nacizma; rat i bombardovanja; prolazak kroz hitlerjugend, kojem je spretno umakao kao dečak; evakuacija iz grada na selo; nova posleratna Nemačka; otkriće Holokausta u dokumentarcu čije će ga slike zauvek proganjati; težnja da se postane filozof; otkrivanje Marksa i razotkrivanje Hajdegera... Ali sećanje je fragmentarno i kao takvo nepouzdan vodič. Zato autor uzima slobodu kolažiranja, spajajući motive, ilustracije i anegdote u opus incertum. Tako su stari Rimljani nazivali poseban način građenja zidova od lomljenog kamena.

Čitalac može da bira kako će čitati Anegdote: kao (auto)portret umetnika u mladosti; kao selektivnu, nesistematičnu, redukovanu porodičnu hroniku; kao ponovno oživljavanje jednog gamenskog detinjstva i hiperaktivnog ranog sazrevanja; kao sećanje na nacizam, rat i prve poratne godine; kao vedar i često autoironičan prilog za biografiju, ispisan poznatom lakom rukom i obogaćen porodičnim fotografijama i svakovrsnim ilustracijama. Barokna razigranost i humorne note takvo čitalačko zadovoljstvo nije često na raspolaganju.
Drinka Gojković