Ganeša Jovan I. Deretić,Dragoljub P. Antić - Nastanak i širenje civilizacije cene

Klimatski uslovi posle završetka poslednjeg ledenog doba uslovili su da u neolitskom Podunavlju i na Helmskom poluostrvu nikne prva evropska, serbo-raška civilizacija sa svim suštinskim civilizacijskim karakteristikama, uključujući i pismenost.

Serbo-raški pranarod je od VII do II milenijuma pre Hrista naselio čitav Evromediteran i Evroaziju od Gibraltara do Kine, mirnim putem difuzije poljoprivrednog stanovništva i sa stalnim održavanjem kulturnog i lingvističkog jedinstva, sa blagim prožimanjem sa malobrojnim au-tohtonim plemenima u pojedinim oblastima.

Tokom III milenijuma pre Hrista jačaju stepsko-pustinjske nomadske, ratnički i trgovački orijentisane državne zajednice i nastaju velika drevna carstva. Dva velika arijska pohoda sa Helmskog poluostrva i dva svetska pancarstva su obnovila poremećene društvene odnose, prvi put u velikoj meri, a drugi put pretežno kroz duhovno jedinstvo sada već izdiferenciranih naroda u svojim državama. ...